1848 yılında ABD’de demiryolu işçisi Phineas Gage, nöropsikolojinin doğuşuna yol açan bir kazanın başkahramanı oldu.
Bir patlama sırasında demir bir çubuk, Gage’in sol yanağından girip kafatasının ön kısmını delerek çıktı. Gage mucizevi biçimde hayatta kaldı — ama artık aynı insan değildi.
Kazadan önce çalışkan, sorumlu ve sakin biriydi.
Kazadan sonra agresif, sabırsız, empati yoksunu ve dengesiz bir kişiliğe büründü.
Arkadaşları, “artık Gage değil” diyordu.
Bu olay, beynin frontal lobunun (özellikle orbitofrontal korteks) kişilik, karar verme ve sosyal davranış üzerinde belirleyici rol oynadığını gösteren ilk bilimsel kanıttı.
Daha önce beyin sadece motor ve duyusal işlevlerle ilişkilendiriliyordu; Gage’in vakası ise duygusal düzenleme ve ahlaki kontrolün de beyinde yerleşik olduğunu kanıtladı.
Doktor John Harlow, Gage’in yıllar süren değişimini dikkatle belgeledi.
Gage işlevsel olarak yaşayabiliyor, konuşabiliyor, hatta yürüyebiliyordu ama duygusal tepkileri aşırı uçlara savruluyordu.
Bu gözlemler, beynin hasar görmesiyle kişilik değişimi arasında doğrudan bir bağlantı kurdu.
Gage’in ölümü sonrası beyninin kalıbı çıkarıldı ve beyin örneği Harvard Üniversitesi müzesine alındı.
Bugün hâlâ nöropsikoloji öğrencileri için en önemli örneklerden biridir.
Bu vaka, sadece nörolojik bir hikâye değil, aynı zamanda derin bir psikolojik simgedir:
İnsan davranışı sadece bilinçle değil, biyolojik temellerle de şekillenir.
Yani duygu düzenleme bozuklukları, öfke kontrolü ya da dürtüsellik sadece “karakter zayıflığı” değil, beynin işlevsel süreçleriyle ilgilidir.
Klinik Psikolog Nesibe Dinç, terapi sürecinde bu nöropsikolojik farkındalığı dikkate alarak çalışır.
Davranışın biyolojik, duygusal ve çevresel üçlü yapısını birlikte ele almak, kişinin kendine daha şefkatli bir gözle bakmasını sağlar.
Her tepki bir “seçim” değil, bazen bir sinir sistemi tepkisidir.
👉 klinikpsikolognesibedinc.com